Bangladeş küresel tekstil endüstrisindeki yerini korumaya çalışırken, katma değerli ürünlere, özellikle de suni ve sentetik elyaflara odaklanmak büyük önem taşıyor. Moda dünyası hızla gelişirken, suni ve sentetik elyaflar sektörün geleceği olarak ortaya çıkıyor. Bangladeş’in pamuğa olan bağımlılığı göz önünde bulundurulduğunda, suni ve sentetik elyaflara, özellikle de polyestere geçiş için uygun bir zaman.
156’lık artışla 30,75 Tk’ya ulaşan işçilik, gaz ve elektrik maliyetlerinin arttığı bir ortamda, katma değerli ürünlere yönelik stratejik değişim ihtiyacı daha da belirgin hale geliyor. Bangladeş, küresel tekstil pazarında rekabetçi kalabilmek ve 2023 yılına kadar 100 milyar dolarlık iddialı hedefine ulaşabilmek için polyesteri potansiyel bir oyun değiştirici olarak benimsemelidir.
Polyester için küresel pazar analizi
Polyester, 2021 yılında 60,5 milyon tona ulaşan toplam elyaf üretiminin %54’ünü oluşturarak küresel tekstile hakimdir. Polyester elyaf pazarı 2020 yılında 90 milyar ABD dolarının üzerinde bir değere sahipti ve 2021’den 2027’ye kadar %7,8’lik bir YBBO ile büyümesi bekleniyor. Büyüme, tekstil endüstrisinin talebi, moda sektörünün genişlemesi ve tüketicilerin karışımlı polyesteri tercih etmesiyle destekleniyor. 2023 yılında uygulamaya göre polyester pazar payı şöyleydi: Mobilya (%30,55), Tekstil (%19,44), Giyim (%13,89), Diğer (%36,11).
Bangladeş mevcut durum
Bangladeş’in tekstil ve hazır giyim sektörü temel olarak pamuğa dayanmakta olup, ürünlerin %78’inin MMF bazlı olduğu küresel eğilimin aksine, ürünlerin yalnızca %26’sı yapay elyaf (MMF) bazlıdır. Buna rağmen Bangladeş, 4600’den fazla fabrika ve 430 iplik fabrikası ile hazır giyimde önemli bir oyuncu olarak ortaya çıkmıştır, ancak bunların sadece bir kısmı polyester gibi sentetik elyaf üretmektedir.
Son yıllarda Bangladeş, başta Çin, Hindistan ve Güney Kore’den olmak üzere önemli miktarda Polyester Elyaf (PSF) ithal etmiştir. Bangladeş Konfeksiyon Üreticileri ve İhracatçıları Birliği (BGMEA), polyester bazlı giysilere yönelik artan küresel talebi yansıtacak şekilde, MMF bazlı hazır giyim ihracatını 2030 yılına kadar %26’dan %40’a çıkarmayı hedeflemektedir.
Polyester türevlerinin küresel hazır giyim satışlarının %74’ünü oluşturduğu düşünüldüğünde, Bangladeş’in polyester bazlı giysilere daha fazla odaklanarak dünya çapındaki 750 milyar dolarlık pazara girmesi için kârlı bir fırsat var. Araştırmalar, Bangladeş’in pamuk bazlı ürünlerin yanı sıra MMF bazlı hazır giyim sevkiyatlarını artırabilmesi halinde, 2030 yılına kadar hazır giyim ihracatından 95 milyar dolar kazanabileceğini gösteriyor.
100 polyester üretiminde karşılaşılan zorluklar
Bangladeş tekstil endüstrileri halihazırda polyester türevlerini (CVC/PC) işlemektedir. Bangladeş boyahaneleri polyester işlemek için yeterli teknolojiye sahiptir. Boyahaneler polyester ve türevlerini boyamak için MCS, Athena 3A, çok akışlı makineler, Fong’lar vb. kullanmaktadır.
Ancak Bangladeş, bazı zorluklar nedeniyle %100 polyester üretme kapasitesine sahip değildir. Bu zorluklar şunlardır:
Hammadde Bulunabilirliği: Polyester iplik üretimi büyük ölçüde hammaddelerin bulunabilirliğine ve maliyetine bağlıdır. Dalgalanan fiyatlar ve tedarik zinciri aksaklıkları üreticiler için zorluk teşkil etmektedir.
Maliyet Rekabetçiliği: Artan küresel rekabetle birlikte Bangladeş’teki polyester iplik üreticileri, kumaş üreticilerinin maliyet rekabetçiliğini sürdürme zorluğuyla karşı karşıyadır. Enerji maliyetleri, işçilik ücretleri gibi faktörler genel maliyet yapısını etkileyebilir.
Uzmanlık: Bangladeş’te polyester üretimi için daha az uzman bulunuyor.
Nitelikli insan gücü: Bangladeş polyester fabrikaları sınırlı olduğu için kalifiye işçi sayısı da sınırlıdır.
Teknoloji: %100 polyester örmek ve eğirmek için Bangladeş’te sınırlı teknoloji mevcuttur.
Yatırım: %100 polyester tesisi kurmak çok maliyetlidir. Çünkü Bangladeş yeterli teknoloji ve uzmanlığa sahip değildir.
Katma değerli ürünler sağlamak için RMG’de polyestere odaklanmak kritik önem taşıyor. Ancak Bangladeş tekstil sektörü, stratejik planlama, teknolojik gelişmeler ve sürdürülebilir üretim uygulamaları ile bu zorlukların üstesinden gelerek polyestere yönelebilir ve katma değerli ürünlere yönelebilir.
